partekatzeko ekintza positiboak sustatu nahi dira eta enpre-
sak eta bereziki enpresaburuen elkarteak eta erakunde sin-
dikalak tartean sartu nahi dira, lanbidea, familiako bizitza
eta norberaren bizitza bateratzeko neurriak aplika ditzaten;
horretarako, neurri horiek enpresarentzat eta gizartearentzat
dakartzaten abantailei buruz kontzientziatu behar dira.
5.3.
Familiei Laguntzeko 13/2008
Legearen arau-garapena
Familiei laguntzeko euskal legea familien premia berriei eran
tzuten dieten eta legezko xedapenetako batzuk zehazten
dituzten zenbait arautegiren bidez garatu da, bereziki seme-
alabengatiko laguntzen eta lanbidea eta familiako bizitza
bateratzeko laguntzen esparruan. Arau-garapen horiek ja-
rraitutasuna eman diote Eusko Jaurlaritzak lege horren aurre-
tik hasi zuen arauzko esku-hartze bati, bereziki seme-alabak
dituzten familiei laguntza ekonomikoa emateko eta batera
tzen laguntzeko aipatutako laguntzei dagokienez. Jarraian,
neurri horiek arautzen dituzten araudiak agerian jarriko di-
tugu, esku-hartzeko irizpide materialean arreta jarriz, aintzat
hartu gabe arau horietako bat familiei laguntzeko euskal le-
gea baino lehen aldarrikatu den ala ez. Azpimarragarrienen
artean honakoak nabarmendu daitezke:
¦
¦
Lanbidea eta familiako bizitza bateratze-
ko laguntzak:
Lanbidea eta familiako bizitza bateratzeko
177/2010
Dekretua
familia eta lana batera-
garri egiteko laguntzei buruzkoak, berariaz onartu du familiek
lanbidea eta familiako bizitza bateratzeko premia daukatela,
eta aurreko kapituluan aztertu ditugun gizarte-aldaketako
elementu askorekin (dekretua
“
gizartearen eta lan-mundua-
ren aldaketez”
ari da) bat dator.
Hain zuzen ere, dekretuak Eusko Jaurlaritzak bateratzea
errazteko daukan beharrezko eginkizuna gain hartzen du, eta
familietan dauden rolen banaketari ez ezik enpresen ekoiz
pen-ereduei ere eragin behar dien kultura-aldaketa batean
aurrena izan da.
Era berean, bateratzea gizonen eta emakumeen erantzukizun
partekatuko elementu gisa sustatzeaz gain, osasun-egoera
oso larrian dauden pertsonak ere sartu ditu bateratzean.
Hortaz, bateratzearekin lotzen den haurren esparrua gainditu
eta beste talde batzuek familian daukaten eragina onartu du,
txosten honetan egitea erabaki den moduan.
Helburu horiek seme-alabak eta/edo mendetasun-egoeran
edo osasun-egoera larrian dauden senideak zaintzeko
eszedentzia edo lanaldi-murrizketa eskatu duten langileen
tzako laguntzen eskaintzaren bidez bideratu dira. Halaber,
eszedentzia edo lanaldi-murrizketa (arestian aipatutako ka-
suetan) eskatu duten langileak ordezkatzeko laguntzak eta
seme-alaba adingabeak zaintzeko langileak kontratatzeko
laguntzak eskaini dira.
“
Gehien balioesten dugun indargunea da antzeman du-
gula azken urteotan lanbidea, familiako bizitza eta nor-
beraren bizitza bateratzeari lotutako hobekuntzak egon
direla. Zentzu horretan, garrantzitsua da arautzen duen
araudia betetzen dela bermatzeko lan egiten jarraitzea”.
(
Gizarte-erakundeekin izandako elkarrizketak)
¦
¦
Seme-alaben jaiotzagatiko edo adopzioa-
gatiko laguntzak:
Seme-alaben jaiotzengatiko laguntzei
buruzko 255/2006 Dekretua
,
seme-alabak dituzten
familientzako diru-laguntzak arautzen dituena, familiei lagun
tza publikoa ematen dien tresnetako bat da eta politika pu-
blikoak pixkanaka gizartearen bilakaerara egokitzen ari direla
erakusten du.
Dekretu horrek hiru laguntza-mota arautzen ditu (ardurapeko
seme eta/edo alabagatiko, erditze, adopzio nazional aniz
koitz eta nazioarteko adopzioagatiko laguntzak), eta familiari
buruz aurrekoetan erabilitakoak baino ikuspegi malguago bat
dauka. Izan ere, familia-unitatearen zein aita eta ama kon
tzeptuen definizio zabalago bat xedatu du, egitate biologiko
soilari baino gehiago dagozkien eginkizunei lotuta baitago.
Gainera, familia-unitatearen barruan bizi diren adingabe guz
tiei tratamendu berbera eman die, eskatzailearekin daukaten
harremana zein den ere, seme-alabatasunekoa, biologikoa
edo adopziozkoa nahiz adoptatu baino lehen familian harrera
egitearen ondoriozkoa.
“
Oso era positiboan baloratu dugu jaiotzagatiko lagun
tzetan hartutako edo adoptatutako seme-alabak barne
hartzea. Araudiak guraso izateko hainbat modu xedatu
ditu. Hau da, familia adopziogileak biologikoekin pareka-
tuta daude, tutoretzapean adingabeak dituzten pertsonak
bezala”.
(
Gizarte-erakundeekin izandako elkarrizketak)
¦
¦
Gizarte-partaidetzarako, kontsultarako eta
familiaren arloko politikei jarraipena egi-
teko tresnen antolaketa:
Familia Euskal Kontseiluaren 53/2012
Dekretua
Familia Euskal Kontseiluaren
bidez, kontseilu hori eratu da, batez ere organo ahol
ku-emaile gisa (proposamenak hartu eta entzun ere egiten
dituen arren) eta familia-eremuko gizarte-agenteek familiei
eragiten dieten politika publikoen diseinuan duten parte-har
tzea eta lankidetza bideratzeko gune gisa. Gune horretan
Eusko Jaurlaritzak, foru-aldundiek, udalek eta irabazi-as-
morik gabeko erakunde pribatuek daukate ordezkapena, lau
bideren bitartez: Osoko Bilkura, Familiaren Sail arteko Ba
tzordea, Familiaren Erakunde arteko Bilkura eta Familiaren
Batzorde Iraunkorra.
Mota horretako tresnak EAEko gizarte-politiken euskal ere-
duaren ezaugarri bereizgarriak dira, bertan sozietate zibilaren
presentzia nabarmena baita eta jarduera garrantzitsua bai-
tauka bai proposamenei dagokienez baita kudeaketa zuze-
nari dagokionez ere.
Hala ere, baliteke azken urteotan ezaugarri hori desager
tzen ari izatea, txosten honetarako landa-lanean hirugarren
sektoreko erakundeek erakutsitakoaren arabera. Izan ere,
F
amiliei
laguntzeko
politikak
E
uskadin
:
azterketa
eta
proposamenak
56
(
III). Esparru juridikorako hurbilketa
III
Aurrekoa ikusi