arteko solidaritatean ere jardunak bildu diren arren). Izan
ere, aukeratutako 16 ekintzetatik 9 arlo horretakoak dira,
zehazki
erakundeen arteko koordinazioaren hobekuntza
(
lan-mahaiak edo bultzatzeko taldeak),
dibulgazioa eta sen
tsibilizazioa
eta
ezagutza-trukea
elkarrekin ikasteko eta
etengabe hobetzeko, zerbitzuei zein prestazio ekonomikoei
lotuta.
Gainera, txosten honen landa-lanean,
lan-arlo horiek
familientzat lehentasunezkoak direla
ikusi da,
txos-
ten hau idazteko egindako landa-lanean garatu diren
elkarrizketen eta eztabaidatzeko taldeen bidez
,
honakoei
lotutako eskaera espezifikoak egin baitituzte (txosten honen
ondorioetan eta gomendioetan kontsulta daitezke era zaba-
lagoan):
¦
¦
Erakundeen barneko eta erakundeen arteko
koordina-
zioa hobetzea
,
erakunde bateko baliabideak nahiz admi-
nistrazioenak lerrokatuta egon daitezen.
“
Uste dut erakundeen arteko koordinazioa hobetzeko arlo
bat dela. Modu koordinatuan lan egitean, arrakasta izateko
posibilitateak handitu egiten dira. Baliabideak optimizatzea
eta kudeaketan efizientzia sortzea askoz ere errazagoa da
administrazioen artean koherentzia dagoenean, eta, gaur
egun, koordinatzeko dauden kanalak ez dira egokiak”.
(
Gizarte-erakundeekin izandako elkarrizketak)
¦
¦
Familientzat dauden baliabideei buruzko
informazioa
handitzea eta argitzea
,
dagoen sakabanaketak horien
berri edukitzea eta ondorioz onura ateratzea zailtzen baitu.
“
Eskaintzen diren laguntzei buruzko informazio urria dago.
Prestazioak eta baliabideak, kasu gehienetan, sakaba-
naketaren eta komunikazio desegokiaren ondorioz ez dira
ezagutzen”.
(
Gizarte-erakundeekin izandako elkarrizketak)
¦
¦
Lanbidea, familiako bizitza eta norberaren bizitza
batera
tzeko politika integral
bat garatzea funtsezkoa da fami-
lia-eredu guztien eguneroko premietarako.
“
Atsegin dut bateratzearen alde egiten ari dena, baina
berdintasunarekin batera sustatzen jarraitu behar da, ze-
ren eta gaur-gaurkoz hobetzeko ibilbide garrantzitsu bat
geratzen baita hori errealitate bat izan dadin”.
(
Gizarte-erakundeekin izandako elkarrizketak)
Lehentasunezko neurrien analisiak beste datu bat ere eka-
rri digu, hautatutako neurrien gaitasun ekonomikoari buruz
koa; izan ere –behintzat beste eragile batzuek abiarazitakoei,
geroago egiaztatu ahalko direnei, dagokienez–,
gaitasun
ekonomiko murriztua
daukate. Dena den, haietako askok
koordinazioa sustatzeko
daukaten zereginari esker, eragin
handia sor dezakete familien bizitzetan.
Era berean, azpimarragarria da
sentsibilizatzeko eta infor-
mazioa handitzeko neurriei
emandako laguntza, adibidez
Concilia+ tresna lehenetsiz. Tresna horren bidez, enpresek,
sindikatuek, langileek eta autonomoek bateratzeari buruzko
informazioa jasotzeko eta hausnartzeko gune bat daukate.
Horrez gain, autodiagnostikoak egin ditzakete, bateratzeko
neurrien aplikazioaren kostuak eta onurak kalkula ditzakete
eta diru-laguntzak eta hobariak eskatzeko edo bateratzeko
neurriak baliatzeko behar diren izapideen inguruko informa-
zioa jaso dezakete. Halaber, familientzako baliabideetarako
sarbide errazagoa eta zabalagoa dakarten tresnen sorrera
lehentasuna eman beharreko elementu bat dira eta familiek
hori eskatzen dute.
Neurri horiek guztiek, ordainketa publiko murritza ekartzen
duten arren (adibidez zerga-arloari edo gizarte zerbitzuei
esleitutako aurrekontuekin alderatuta), eragin altua izan de-
zakete familien bizitzetan, baina, jakina, ez dute konpentsa
tzen kostuak orekatzeko neurri zuzenetan egiten den inber
tsio murritza. Izan ere, hurrengo kapituluan ikusiko denez,
inbertsio hori Europako estandarretik oso urrun dago.
3.
Kostuak orekatzeko neurri
ekonomiko garrantzitsuenak
Kapitulu honen sarreran adierazi denez, familiei laguntzeko
politikak neurri ekonomikoen bidez edo zerbitzu eta pro-
gramen bidez antolatzen dira nagusiki. Atal honen helburua
EAEn kostuak orekatzeko eskuragarri dauden neurri nagu-
siak aurkeztea da, alegia, familiek beren eginkizunak bete
tzean aurre egin behar dieten gastuak orekatzen saiatzen
diren neurri ekonomikoak (laguntza zuzenen bitartez zein
kenkari fiskalen bitartez).
3.1.
Autonomiako neurriak
Familientzat kostuak orekatzeko neurriak kenkari fiskalen bi-
tartez bideratzen dira nagusiki, eta neurri zuzenak (familien
tzako transferentziak) ez dira oso esanguratsuak: funtsean,
seme-alabak dituzten familientzako laguntzak (255/2006 De-
kretuak arautuak) eta lanbidea eta familiako bizitza batera
tzeko laguntzak (177/2010 Dekretuak arautuak) daude; biak
aurreko kapituluetan aipatu dira.
A. NEURRI FISKALAK
Zerga-neurriak familiei laguntzeko bide nagusietako bat dira.
Berez zuzeneko tresna gisa sortu ez diren arren, egia da era-
gin handia daukatela familian, kostuak orekatzeko neurri ge-
hienak kenkari fiskalen bidez gauzatzen baitira.
Izan ere, gure inguruneko zenbait herrialdetan elkarrekintza–
eta koordinazio-maila altuago bat dago gizarte– eta zerga-
sistemen artean, eta gizarte-politikak (eta bereziki familiei
laguntzekoak) bi sistemak barne hartzen dituen eredu baten
bidez diseinatzen dira, osagarriak dira-eta.
Neurri horien analisia hasi baino lehen, garrantzitsua da
EAEko zerga-erregimen espezifikoa laburki testuinguruan
kokatzea, erregimenak ahalbidetzen baitu eredu hori. Ber-
tan, lurralde historikoek daukate arautzeko eta betearaz
teko eskumena (lurralde bakoitzeko batzar nagusiek daukate
zerga-arauak onartzeko ardura, eta foru-aldundiak zergak
kudeatzeaz, likidatzeaz, biltzeaz eta ikuskatzeaz arduratzen
F
amiliei
laguntzeko
politikak
E
uskadin
:
azterketa
eta
proposamenak
64
(
IV). EAE
n
familiei laguntzeko politika publikoak
IV
Aurrekoa ikusi