26.
Informatzeko eta ezagutzeko teknologiak eta datuak babestea
I
nformatzeko eta ezagutzeko
teknologiekin lotutako eskubideak
laugarren belaunaldiko gisa
katalogatzen
hasiak dauden eskubideen
baitan kokatzen dira, herritartasun digitala
kontzeptuaren hedatzetzat hartuta, garapen
teknikoen eta giza ingurunearen arteko
harremanari buruz etengabe hausnartzen duen
giza eskubideak ulertzeko modu berri batean.
Ikuspuntu horretatik, urte hauetan,
Arartekoaren lanak herritarren eskubideei
beren balioa eman nahi izan die, datuen
babesarekin lotuta eta administrazio
elektronikotik eratorritako eskubideekin lotuta.
Era berean, eskubide horiek hedatzen, eskubide
horiez baliatzeak eta eskubide horiek babesteak
berrikuntzarako ahal handiagoa duten
herritarrak sustatzen laguntzen dutela ulertzen
funtzio proaktiboa bete nahi izan du.
Helburu horren testuinguruan sartzen
da, Arartekoak
ingurumen-informazioa
eskuratzearekin
l
otuta emandako gomendio
orokorra, bai eta
dokumentazio klinikoa
eskuratzeko eskabideak ebazterakoan
oinarritzat hartzen diren irizpideen
egokitzeari
b
uruzko gomendio orokorra ere.
Arartekoaren
E-inklusioa eta Euskadin
herritarrek IKTen bitartez gizartean eta
eremu publikoan parte hartzeari
buruzko
txosten bereziak
gogoeta-elementu berriak
eman ditu, egungo egoeraren eta IKTen
diagnostiko bat egin ahal izateko, herritarrak
aktiboak eta inklusiboak izatea sustatzea,
eta herritarren parte-hartzea errazteko.
Txostenaren esparruan, lau arraila digital
aztertu dira: sarbidearenak, erabilerarenak,
eskuratzearenak eta parte-hartzearenak.
Herritarren kexa askok adierazten zuten
oso herritar gutxik zekitela zer IKT eskubide
zituzten administrazioarekiko harremanetan,
eta horren ondorioz,
Herritarrek herri-
administrazioekin bitarteko elektronikoen
bidez harremanetan egoteko dauzkaten
eskubideen dekalogoa
egin zen.
Dibertsitate funtzionala duten pertsonei garraio
publikoan duten irisgarritasunari buruzko
informazio erabilgarria emateko tresna gisa,
autonomia-erkidegoko liburutegi publikoetan
eta baliabide turistikoetan
Ararteko mapak
jarri zen abian, herritarren, elkarteen, herri-
administrazioen eta Arartekoaren arteko
lankidetza-eremu bat. Eremu hori geo-
kokapeneko proiektu gisa eratu zen, eta
web-orri batean ikusizko mapa interaktibo
batera sartzeko aukera ematen du, bai eta gailu
mugikorren bidez sartzeko ere.
Arartekoak jakinarazi du herritarrak gero
eta gehiago kezkatzen direla beren datuek
Interneten eta sare sozialetan duten
segurtasunaz, eta
datu pertsonalen eta
norberaren irudiaren babesarekin lotutako
eskubideak
defendatzeko ekimenak sustatu
ditu. Oraindik egiteko dagoen erronka bat
da, eta Internet eta sare sozialak erabiltzen
heldutasuna izatea eskatzen du, bai eta etika
digitala izatea ere. Halaber, ezinbestekoa
da, administrazioek eta erakundeek
eskubideak bermatzeko arreta eta zaintza
arretatsua egiten duten bitartean, herritarrak
kontzientziatzea
n
I I
2 5
u r t e b e r e l a n - a r l o e t a n j a r d u t e n
38
Arartekoak jakinarazi du herritarrak gero eta gehiago
kezkatzen direla beren datuek Interneten eta sare
sozialetan duten segurtasunaz