(
gaininformazioa, lanari katea­tzea, beti aurkigarri ego-
tea, etab.).
• 
IKTek
per­tsonen eta euren ingurunearen arteko erla-
zioa errazten dute
.
• 
Baina
gizarte
eten eta desberdintasun berriak ere
sor­tzen ditu
:
IKTak erabil­tzen ez dituztela-eta haien
onurak jaso­tzerik ez duten per­tsonak.
• 
Egungo gizarte erronka handien­tzat eran­tzun be-
rriak
eraiki­tzen lagundu dezakeen eta parte hartu behar
duen tresna dira.
• 
Baina berez ez dute ondorio automatikorik eragiten
.
Gakoa erakundeek, per­tsonek, enpresek eta abarrek
ezar­tzeko, erabil­tzeko eta balia­tzeko moduan dago.
■
■
Infobazterketako arriskuan dauden gizarte taldeak
• 
Eten digitalen
jatorriaren
analisian aldagai ba­tzuk
nabarmen­tzen dira: adina, sexua, ikasketa maila, etor-
kina izatea, landatarra izatea, erosahalmena, ezgaita-
suna (batez ere, adimen ezgaitasuna).
• 
Desberdintasunak handitu edo larritu egiten dira
aldagai horiek guru­tzatuta
.
Adibidez: ezgaitasuna +
emakumea + adina + landatarra.
• 
Aldagai soziodemografiko/sozioekonomiko horien
eraginari buruz­ko
etorkizuneko ikuspegiak
diosku
eten digitalak txikiagotu egingo direla, besteak beste,
honako taldeen artea: emakumeak, adinekoak, ezgai-
tasuna duten per­tsonak. Adinekoei dagokienez, esate-
rako, hamarkada pare bat barru adinekoak izango di-
renen IKTen erabilera mailak baikor izateko modukoak
dira, eten digitalak murriztu egingo baitira, eskuraga-
rritasunari eta erabilerari dagokienez.
Hura
eskura­tze-
eta
partaide­tza-etenetara
estrapola­tzea zailagoa da.
■
■
Sarbidearen eten digitala
• 
Orokorrean, sarbidearen eten digitala
gainditu­tzat jo
ohi da
.
Teknologia hedatuenei (telebista, mugikorra, or-
denagailua eta Internet) eta herritar gehienei buruz hi­tz
egiten dugunean, behin­tzat.
• 
Hala ere, gizarte talde jakin ba­tzuek sarbide-eten han-
diak dauz­kate oraindik.
• 
Adibidez:
gizarte-egoera oso ahuleko
egoeran
(­
txirotasun material edo ekonomikoa, e­txebizi­tza ara-
zoak, legez­ko arazoak, etab.) dauden per­tsonak
è
egun, baliabide urriak per­tsona horiek IKTetarako sar-
bidea eta gaikun­tza digitala emateko.
• 
Errealitateak dioskunez, talde horiek euren bizi ka-
litatea hobe lezakete IKTen erabilera eta zenbait
ekin­tza, hala nola lana bila­tzea, gizarte eremuan
parte har­tzea, etab., lo­tzeko gai bagina
.
• “
Adina
”
aldagaia ere garran­tzi­tsuenetako bat da.
• 
Adinarekin guru­tzatuta, beste eragile ba­tzuk daude,
hala nola ikasketa maila, generoa edo errenta maila
(
adibidez: adinekoa, emakumea, bakarrik bizi da, ikas-
keta maila txikia eta errenta txikia), eta IKTak eskura­
tzeko inhibi­tzaile edo oztopo joka dezakete.
• 
Garran­tzi­tsua da per­tsona guztiek IKTak eskura di­
tzaketela berma­tzea. Horrek ez du esan nahi, eta ez
da posible, Euskal Herriko e­txe guztiek izango dutela
IKT ekipamendu jakin bat edo Interneterako sarbidea.
è
Eskuragarritasuna demokratiza­tzeak
eska­tzen du
per­tsona guztiek izan behar dutela tresna horiek erabili
ahal izateko aukera. Horrek zenbait baliabide publiko
eduki­tzea eska­tzen du, IKTak eskura­tzeko aukera ber-
dintasuna berma­tzeko (horrek ekipamendua esan nahi
du, baina baita gaikun­tza eta lagun egitea ere).
■
■
Erabileraren eten digitala
• 
Erabileraren eten digitala esateak ez dirudi oso zeha­tza.
Erabilera desberdintasunak azal­tzeko eredu posible bat
“
ahaldun­tze digitala” li­tzateke
è
nork bere erabilera
maila dauka (ahaldun­tze digitala).
• 
Ahaldun­tze digital mailen artean,
aldagai baldin­tza­
tzaileak
identifikatu dira, hala nola adina, sexua edo
ikasketa maila. Esaterako:
– 
Gizonek eta emakumeek ez dituzte IKTak berdin
erabil­tzen. Orokorrean, gizonek emakumeek baino
ordu gehiago ematen dute IKTak erabil­tzen.
– 
Emakumeek erabilera prak­tikoagoa (tresna gisa)
ematen diete, eta gizonek, aldiz, gehiago inberti­tzen
dute aisiari lotutako IKTetan.
– 
Errealitate horretan zenbat dago lotuta gizonen eta
emakumeen denboraren erabilera desberdinei?
(
emakumearen jardunaldi bikoi­tzaren eragina)
– 
Eta kultura eta hez­kun­tza alderdiei?
è
Datua: biga-
rren hez­kun­tzan bertan mutilen eta nesken arteko al-
deak suma­tzen dira IKTen erabilerari dagokionez
è
ikasketa jakin ba­tzuen maskulinizazioa edo feminiza-
zioa, etab.
• 
Gakoa hemendik igaroko li­tzateke:
nola egiten da au-
rrera “ahaldun­tze digitalaren eskala” horretan?
Zer-
gatik per­tsona ba­tzuek haien erabileren inten­tsitatean
aurrera egin eta heldu egiten diren eta beste ba­tzuk ez?
Baliz­ko ikaskun­tza-etenik al dago? Non dago eten ho-
rren jatorria?
• 
Maiz,
gaikun­tza teknologikoaren metodologiak
hez­
kun­tza formalaren eredua errepika­tzen du eta, beraz,
gizarte talde askok behar dituzten ikasteko modutik eta
erosotasunetik urrun­tzen da.
• 
Per­tsona ba­tzuek dena oso az­kar doala senti­tzen dute.
IKTen aurrera egiteko erritmoa per­tsona askok teknolo-
gia batez jabe­tzeko behar dutena baino az­karragoa da
è
“
gainditua
”
izatearen sentipena eta “
motibaziorik
eza
”.
• 
Talde ba­tzuek, batez ere adinaren arabera, IKTetan
euren tokia aurki­tzen ez dutela suma­tzen da. Ez dute
aurki­tzen euren interesei lotutako
eduki digitalik
–
es-
kuragarriak, erabilgarriak eta haien­tzat diseinatuak–.
• “
Ahaldun­tze digital”aren prozesuan aurrera egiten edo
geldi­tzen lagundu diezagukeen “
IKTen aurreko jarre-
ra
”
eduki handia dago. Jarrera horren zioa tresnaren
premia, baliabidean izandako konfian­tza, ziurgabeta-
suna suma­tzea (adibidez, Internet bidez­ko eroskete-
tan), berdinkideen artean arrakasta kasurik ez ezagu­
tzea, aukera berriak aurki­tzeko, etab. izan daitez­ke.
■
■
Eskura­tzearen eten digitala
• 
IKTen eskura­tzea “ahaldun­tze digital”aren taulako goiko
aldean legoke. Heldutasuneko unea islatuko luke. Ber-
tan ager­tzen diren
erabilera berriei, aurreratuei eta
berri­tzaileei
esker, per­tsonak IKTen bidez bere ingu-
runean esku har­tzeko gaitasun handiagoa lor­tzen du.
239
E-
inklusioa
eta
E
uskadin
herritarrek
ikt
en
bitartez
gizartean
eta
eremu
publikoan
parte
hartzea
V
1 9 .
A d i t u e k i n e g i n d a k o e l k a r r i z k e ta e ta l a n - m a h a i e ta n i z a n d a k o e k a r p e n a k
Aurrekoa
ikusi