dira. Horrela bada, maila politiko guztietatik
herritar guz-
tiak
informazioaren gizartera hel­tzeko aukerak handi­tzera
bideratutako ekin­tzak susta­tzen eta gara­tzen dira.
Horren adierazle gisa ikus dezakegu Europar Ba­tzordeko
hainbat xedapen eta gomendio
12
daudela az­piegitura, gailu,
produktu eta zerbi­tzuetara (e-administraziotik e-bussinesse-
ra) hel­tzeko irisgarritasun edo berdintasunaren arloko ikus-
puntu komunaren proposamenari dagokionez.
Zehaz­ki, web-irisgarritasunerako jarraibideak bete­tzeari
dagokionez, kontuan hartu beharra dago abantaila handia
dela web edukietan sar­tzen den norbanakoaren­tzat zein
euren webguneak estandar horien arabera gara­tzen dituzten
erakundeen­tzat (edo enpresen­tzat) (informazio gehiagorako,
ikusi W3Cren WAI
13
).
Hala bada, txosten berezi honetan uler­tzen dugu inklusio
digitalak berez­ko balioa duela, izan ere, herritarrek infor-
mazioaren gizartean parte hartu ahal izatea bul­tza­tzen du,
norbanakoek gizartean eta politikan sar­tzeko eta parte har­
tzeko dituzten baldin­tzak berdin­tzen ditu teknologien bidez,
hau da, gizarte justiziaren prin­tzipioak aplika­tzeko oinarrian
dago, eta ezagu­tzaren gizartean ekitatearen berma­tzaile gisa
ager­tzen da.
Inklusio digitala informazioaren eta komunikazioaren tek­
nologietarako sarbidearen demokratizazioa da, guztion
informazioaren gizartean barnera gaitezen. Inklusio di­
gitala denbora eta bere aukerak areago­tzeko eguneroko
errutina ere bada. Barneratu digitala ez da hiz­kun­tza berria
e-mailak elkarri truka­tzeko bakarrik erabil­tzen duena, hori
mundu digitala da. Euskarri hori bere bizi-baldin­tzak hobe­
tzeko erabil­tzen duena eta teknologiak gizarte panazea
gisa defini­tzen dituzten iriz­pideen aurrean jokabide kritikoa
izan dezakeena baizik
14
.
Hain zuzen ere, e-inklusioa partaide­tzarako aurre-baldin­tza
gisa era­tzen delako
15
zehaztu behar dugu e-partaide­tzaren
zein kon­tzeptu jorra­tzen den txosten honetan.
Gobernan­tza inklusibo batek herritarren partaide­tzaren sus-
tapenean koka­tzen du bere oinarria
16
.
Herritarrek informa-
ziorako eta zerbi­tzu publikoetarako sarbidea izan dezaten
erraztu nahi da baina, aldi berean, orokorrean gizartearen
ongizatean zein norbanakoarengan eragina duten erabaki
publikoak har­tzean parte hartu ahal izatea.
E-partaidetzak, beraz, partaide­tza hori sustatu eta bul­tza­
tzeko gobernuaren ekin­tza zein herritarrek hori egiteko duten
12
Adibidea:
• 
COM (2008) 804 final
Informazioaren gizarte irisgarriran­tz
.
• 
COM (2001) 0529 final
eEurope 2002: Webgune publikoen
eta haien edukiaren irisgarritasuna.
13
Web Accessibility Initiative (WAI), bereziki
diseinu barnera­
tzailera
bideratutako atala.
14
Wikipedia
:
inclusión digital.
15
MEMO/06/237
Information and communication technology
for an inclusive society – Frequently asked questions
izeneko
agirian, hi­tzez hi­tz zera esaten da:
Easy access to (ICT) is a
prerequisite for participation.
16
United Nations e-Government Development Database. UN
Public Administration Programme. e-Participation
http://
www2.unpan.org/egovkb/egovernment_overview/eparticipa-
tion.htm#
.
borondatea eta gaitasuna (haien e-inklusioa) barne har­tzen
ditu. G2C (Government to Citizen) zerbi­tzuetara mugatu be-
har ez den arren, kontuan hartu beharra dago
partaide­tza
herritarren
eskubide bat dela.
Zen­tzu horretan, nahikoa da horren inguruko araudia azale-
tik azter­tzea (ikusi “Arauzko esparrua” kapitulua) partaide­
tza eskubide hori testuinguru politiko ezberdinetan nola
arautu den jakiteko. Horren bidez ondoriozta­tzen da,
E­txebarria irakaslearen “
Derecho a la Participación
”
artiku-
luan (
El Correo
n eta
El Diario Vasco
n
2011
ko abenduaren
10
ean argitaratuta) edo Arartekoaren
12/2011
Gomendioan
bezalaxe, bizi­tza publikoan parte har­tzeko –ordez­kari pu-
bliko izateko edo ordez­kari publikoak hauta­tzeko aukerez
gaindi– eskubidearen (edo betebeharraren) gaineko erregu-
lazioa falta dela.
Txosten honetan ez dugu argituko zer puntutaraino partaide­
tza, orokorrean (“e”rik gabe), herritarren eskubide­tzat jo be-
har den. Baina ain­tzat izan behar dugu gobernuen beharra
dela herritar guztiek parte har dezaten susta­tzea, hala nahi
badute, eskubide hori erabili ahal izatea eta ez soilik gober-
nutik une bakoi­tzean ezar­tzen diren bizi­tza publikoaren al-
derdi horietan (G2Cra i­tzuliz), baita, interes komunari bereziki
eran­tzunez
17
,
herritarrek gobernuaren ekimenak gainera­tzea
susta­tzen dutenean, gobernuei egun arte jorratu ez diren
jarduerak plantea­tzen diz­kietenean, etab. (C2G –Citizen to
Government– modalitatean jarrera aktiba hartuta).
Tradizionalki, e-partaide­tzaren inguruko ekimenak gober­
nuek hasi dituzte, baina az­ken urteetan, herritarrek edo
herritarren talde antolatuek goraka doan kopurua eskaini
dute.
Berez­ko i­tzulpena Europe’s Digital Competitiveness
Report (2010) delakoa oinarri­tzat hartuta
18
Izan ere, Euskadiren kasuan, Arartekoak Eusko Jaurlari­tzari
egindako gomendioan dagoeneko eska­tzen dio
“(…)
gure
autonomi erkidegoaren barruan arazo publikoetan herrita­
rren parte-har­tzea arau­tzen duen legea proposatu behar du.
Arau horrek esparru juridiko propioa finkatu behar du eta
per­tsonek, norbanako gisa edo elkarteen bidez, parte har­
tzeko duten eskubidea arautu behar du, gomendio honetan
azaldutako prin­tzipioak oinarri izanik”
.
Partaide­tza orokorrean
hiz­pide badu ere, e-partaidetzara luzatu behar dugu, hau da,
IKTek gobernuan eta gobernan­tzan barne hartutako proze-
suetan parte har­tzea bul­tzatu dezaten
19
.
17
Bere jatorrian partaide­tzarako eskubidearen adieraz­pen es-
parrua bizi­tza politikora bere zen­tzu her­tsienean mugatu ba-
zen ere (Estatuaren egiturak eta alderdi politikoak), gaur egun
badakigu gizarte zibilean euren erakundeen bidez edota es-
pontaneoki inten­tsitate handiko gizarte egoeretan, partaide­
tza publiko finkoak ere izan daitez­keela, baliagarriak ondasun
publikoaren helburu horretan koka­tzen direnean. E­txebarría,
X.
“
Derecho a la participación
”
El Correo eta El Diario Vasco
egunkarietan, 2011ko abenduaren 10ean.
18
5.
kapitulua. “Online Public Services”. 1.5. atala. e-Govern-
ment. e-Participation, European Union, 2010.
19
Wikipedia
:
ICT supported participation in processes involved
in government and governance, cit. en
Europe’s Digital Com­
petitiveness Report
(2010).
43
E-
inklusioa
eta
E
uskadin
herritarrek
ikt
en
bitartez
gizartean
eta
eremu
publikoan
parte
hartzea
II
(
I I ) . 6 .
E - i n k l u s i o a r e n e ta e - pa r ta i d e t z a r e n i k u s p e g i t e o r i k o a e ta k o n t z e p t u a l a
Aurrekoa
ikusi