11.
Informatzeko betebeharra
Lege antolamenduak Ararteko erakundearen modukoei
esleitzen dizkien kontrol eginkizunak betetzeko ezinbeste-
koa da erakunde horien jarduera esparruetan sartzen diren
herri administrazioen laguntza. Izan ere, administrazio ho-
riek izapidetzen ari diren espedienteen ebazpen oinarritua
lortzeko behar den informazio guztia eman behar dute eta,
gainera, ezarritako epeetan egin behar dute hori, ikerketa eta
kontroleko lanek gutxieneko eragingarritasuna izan dezaten
nahi bada behintzat.
Errealitate horretaz jabetuta, Ararteko erakundea sortu eta
araupetzen duen otsailaren 27ko 3/1985 Legeak −23. artiku-
luan− bere kontrolpean jarritako herri administrazioen bete-
behar hori espresuki aipatzen du, administrazio horiei eska
tzen zaizkien datu, dokumentu, txosten eta argitasun guztiak
lehentasunez eta premiaz aurkeztu behar dutela dioenean.
Era berean, 26. artikuluan ohartarazten du informazioak,
espedienteak edota bestelako datuak bidaltzeko eskatzen
zaienean, erakundeak eskatutakoari erantzun dakion epe bat
ezarri beharko duela. Betebehar hori sendotzeko, lege ber-
berak dio, 24.2 artikuluan, herri Administrazioaren zerbitzura
ari den edozein organismo, funtzionario, zuzendari edo per
tsonak Arartekoaren ikerketa lanaren aurrean jarrera ezkorra
edo oztopatzailea erakusten tematzekotan, txosten berezia
egin ahal izango da, urteko txostenean dagokion atalean
aipatzeaz gain
.
Hain zuzen ere, urteko txosten honetan atal hau sartzearen
helburua da Eusko Legebiltzarrak eta, era berean, iritzi
publiko orokorrak jakitea zein izan diren erakundearekin
lankidetzan jarduteko arreta eta gogo berezia eskaini dituz
ten administrazio eta organismoak, baita lankidetza hori uka-
tu edo atzeratzeagatik herritarrek azaldutako kexak dagokien
epean konpontzeko ezintasuna eragin dutenak ere.
Komeni da azpimarratzea lankidetzan aritu beharra gogora
tzeko funtzioa zuhurtziaz egiten dela, administrazioen ku-
deaketan eragina duten aldagaiak kontuan hartuta, eta kexa
bat azaldu duen pertsonari erantzun eraginkor eta azkarra
emateko ageriko helburuarekin.
Ezinbesteko arreta beharrezkoa duten zirkunstantzien
artean hauek dira nabarmenenak: Informazioa eska-
tu deneko arazoaren izate materiala, eskaera egin zaion
erakundearen administrazio eta burokrazia sarearen kon-
plexutasuna, jorratu beharreko prozeduren behin-behineko
pilaketa, kontrolatutako erakundeen eraketan eragina du-
ten eta hauteskunde garaien ondorio diren aldi baterako
aldagaiak, arduradun eta funtzionarioen ordezkapen edo/
eta errotazioa, etab.
Baina, hala eta guztiz ere, ez dira gutxi arduragabekeria na-
barmena islatzen duten egoerak, erakunde honen kontrol
funtzioari eta, era berean, kexa azaldutako pertsonen eskubi-
deei errespeturik gabeko jarrera aditzera ematen dietenak.
Kasu horietan, hain zuzen, erakundeak ohartarazpenaren az
ken urratsera jotzea beste erremediorik ez du, lankidetzarik
ezak eragin litzakeen ondorio penalen berri emateko asmoz
(
Zigor Kodeko 502.2 artikulua).
Jarraian erantsitako zerrendetan agertzen dira 2012. urtean
lankidetzan aritzeko prest egon diren administrazio edo bes-
te erakunde batzuei buruzko datuak (1). Horregatik, ez da
beharrezkoa izan horiei agindeirik egitea.
Errekerimenduak jaso dituzten administrazio eta erakundeen
gaineko datuak ere jaso dira (2).
Azkenik, kasu larrienak nabarmendu dira, hau da, ohartaraz
penak jaso dituzten erakundeetako arduradunen kasuak (3).
Egokitzat jo dugu azpimarratzea Eusko Jaurlaritzako zen-
bait sail lehenengo zerrendan (esan dugun moduan, bertan
euren lankidetza dela-eta gailendu diren administrazio eta
erakundeak ageri dira) agertzearen arrazoia honen ondorioa
dela: EAEko administrazioaren egitura berria (EAEko admi-
nistrazioaren sailak sortzeko, deuseztatzeko eta aldatzeko
lehendakariaren abenduaren 15eko 20/2012 Dekretua). Izan
ere, egiaztatu ahalko den moduan, sail horietako batzuek bi-
garren zerrendan korrelatiboa dute eskumenen ikuspuntutik.
Bigarren zerrenda horretan errekerimendu bat jaso duten ad-
ministrazio eta erakundeak jaso dira.
Aurten ere, eskerrak eman behar dizkiogu Bilboko Udala-
ri bere lankidetzagatik eta orain arte izan duen jarreraga-
tik. Izapidetutako espedienteen bolumena gorabehera, ez
dugu ezein momentutan errekerimendurik egiteko beharrik
eduki.
2012.
urtean errekerimendu bat jaso duten administra-
zio eta erakundeei dagokienez, erabateko datu erlatiboak
kontsultatu daitezke. Hala
ere, beharrezkotzat jo dugu ondorengo administrazio eta
erakundeen gaineko berariazko aipamena egitea: txosten
hau ixterakoan, erantzuteke dauden errekerimenduak
dituztenak. Administrazio eta organismo horiek honako
hauek dira
Eusko Jaurlaritza
Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila 9 errekerimendu
Enplegu eta Gizarte Gaietako Saila
34
errekerimendu
Osasun eta Kontsumo Saila
8
errekerimendu
Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila
9
errekerimendu
Arabako Foru Aldundia
Toki Administrazioa
errekerimendu 1
Ingurumena
errekerimendu 1
Gipuzkoako Foru Aldundia
Berrikuntza, Landa Garapen eta Turismo
Departamentua
errekerimendu 1
Arabako udalak
Laguardia
errekerimendu 1
Vitoria-Gasteiz
errekerimendu 1
36
2012
ko
T
xostena
(
I). Ararteko erakundearen jarduera kopurutan
I
Aurrekoa ikusi