Erreferen­tziak:
Europako Ba­tzordea. Ba­tzordeak Europako Legebil­
tzarrari, Kon­tseiluari, Europako Ekonomia eta Gizarte
Lantaldeari eta Eskualdeetako Lantaldeari emandako
jakinaraz­pena: i2010 Europako ekimena gizartera­tze di-
gitala lor­tzeko. Informazioaren Gizartean parte har­tzea:
.
2006
ko Rigako Ministerio Adieraz­pena:
.
EBren pren­tsa jakinaraz­pena: Internet guztion­tzat: EBko
ministroek informazioaren gizarte barnera­tzailea eta oz-
toporik gabekoa lor­tzeko hi­tza ematen dute:
.
GIZARTE AHALDUNTZEA
Kon­tzeptu hau diziplina eta eremu askok parteka­tzen
dute: erkidegoaren garapenak, psikologiak, hez­kun­tzak,
ekonomiak eta gizarte-mugimenduen eta –antolakun­tzen
azterlanak, besteak beste. Diziplina bakoi­tzean era des-
berdinean uler­tzen da. Zimmermanen (1984) esanetan,
modu bakar batean zehaztea, formula edo errezeta bat
baili­tzan, ekimenaren kon­tzeptuaren aurkakoa izan liteke,
az­ken hori beti izango baita sustatu beharreko alderdien
araberakoa. Dena dela, definizio orokorrari jarraiki, ekime-
na dimen­tsio ani­tzeko gizarte-prozesua da eta per­tsonei
beren bizi­tzen kontrola har­tzeko lagun­tza ematen die.
Prozesu honek per­tsonek kasuan kasu garran­tzi­tsu­tzat jo­
tzen dituzten arazoen aurrean joka­tzeko gaitasuna susta­
tzen du, gero beren bizi­tza, erkidego eta gizartean aplika­
tzeko. Ekimena dimen­tsio aniztuna da, gizarte-izaera du
eta prozesu bat da. Dimen­tsio aniztuna dela esaten dugu,
dimen­tsio soziologiko, psikologiko, ekonomiko eta beste-
lakoen barruan sor­tzen delako. Ekimena hainbat mailatan
ikus daiteke: banakoan, taldean eta erkidegoan. Gainera,
definizioz, gizarte-prozesua ere bada, besteekiko harre-
manean sor­tzen baita. Ibilbide edo bidai baten an­tzeko
prozesua dela esan genezake, aurrera egin ahala jorra­tzen
da eta. Autonomiaren beste alderdi ba­tzuk testuinguru es-
pezifikoaren eta inplikatutako per­tsonen araberakoak izan
daitez­ke, az­ken horiek irmoak direlarik. Halaber, definizio
honi jarraiki, banakoa eta erkidegoa oso lotuta daude.
Erreferen­tzia:
Empowerment: What Is It?:
.
GIZARTE EKINTZA
Ahaldun­tze prozesua, per­tsonei ekiteko eta, beren lanetik
abiatuta, eredu ekonomiko iraunkorrak sor­tzeko klabeak
ematen diz­kiena, enpresak edo ekoiz­pen-ereduak sor-
tuz eta mar­txan jarriz. Ekimena har­tzea, gizarte aldaketa
esangura­tsu bat sor­tzen duen ideia batekin konpromiso
irmoa har­tzea.
Berarekin lotuta dago herritarren ahaldun­tzearen kon­
tzeptua: Prozesu honen bidez, herritarrek beren indar po-
litiko eta soziala, konfian­tza, ikuspegia eta protagonismoa
areago­tzen dituzte. Oro har, bere gaitasunetan konfian­tza
gara­tzen du onuradunak.
bidez, gizarte ekin­tzaren beste definizioa aurki­
tzen dugu: gizarte ekin­tzailearen lana da, gizarte arazo
bat aurki­tzen duena eta gizarte aldaketa sor­tzeko proiek­
tuak antola­tzeko, sor­tzeko eta kudea­tzeko enpresa-prin­
tzipioak erabil­tzen dituena. Ashokak gainera­tzen du gizar-
te ekin­tzaileak gizarte arazorik larrienetarako konponbide
berri­tzaileak dauz­katen per­tsonak direla. Gizarte premiak
administrazioko sek­toreen edo gobernuaren esku u­tzi be-
harrean, gizarte ekin­tzaileek gaiz­ki fun­tziona­tzen ari dena
bila­tzen dute eta sistema aldatuz arazoak konpon­tzen
dituzte, konponbidea zabal­tzen dute eta gizarte osoak
alda­tzera bul­tza­tzen dituzte.
Erreferen­tziak:
.
.
INGURUNE TEKNOSOZIALA
Eboluzio betea dagoen mul­tzo heterogeneoa, sare asko
eta ezberdinek osatua: Internet, sare lokaleko sare infor-
matikoak, telefono-sare finkoak, telefonia mugigarriko
sareak, wifi sareak, GPS satelite sareak, PLC teknologia
duten energia elek­trikoko sareak, gorpu­tz sareak, sistema
sareak eta abar, gero eta digitalagoak eta elkarreraginga-
rriagoak. Internetez haratago doa; ezin dugu Internet dela
pen­tsatu. Beste sare ba­tzuk har­tzen ditu barruan: WAN,
LAN sare lokalak, e­txeko sareak edo HAN, wifi haririk
gabekoak, SAN sareak, PLC sare elek­trikoaren bidez­ko
komunikazio sareak eta abar. Bilbe teknologikoa (platafor-
mak, interfazeak etab) gero eta gehiago hazten da baina
metafora asintota da, inoiz ez baita lortuko. Ingurune tek-
nosozial berriaren oinarria da.
Erreferen­tzia:
Sáez Vacas, F. (2004).
ZAHARTZE AKTIBOA
1999
an definitu zuen Osasunaren Mundu Erakundeak
(
OME): “osasun, partaide­tza eta segurtasun aukerak
hobe­tzeko prozesua, per­tsonen bizi-kalitatea zahar­
tzen diren heinean hobe­tzeko asmoz”. Kon­tzeptu hori
Zahar­tzearen Munduko Bigarren Ba­tzarrean ere jaso zen
(2002
an Espainiako Madril hirian egina).
Ak­tibo” terminoa adineko per­tsonen banakako eta tal-
deko etengabeko partaide­tzari dagokio. Partaide­tza hori
alderdi sozial, ekonomiko, kultural, espiritual eta zibikoe-
tan gerta­tzen da, eta ez dagokio bakarrik fisikoki lan kon-
tuetan egote fisikoari, edo lan-esku gisa parte har­tzeari.
Hala eta guztiz ere, ikuspegi operatibotik, kon­tzeptu hori
adineko per­tsonak sartuta dauden alderdi biologiko,
psikologiko eta sozialetan ahaldun­tzeari dagokio. Adina-
ren berez­ko aldaketak, ingurumen arriskuak eta arrisku
psikosozialak kontuan izaten dira, baita aplikatu ahal di-
ren preben­tzio neurriak ere.
Erreferen­tzia:
.
E-PARTAIDETZA
Adieraz­pen honetan IKTen erabilera jaso­tzen da, era-
bakiak har­tzeko prozesu demokratikoetan herritarren
E-
inklusioa
eta
E
uskadin
herritarrek
ikt
en
bitartez
gizartean
eta
eremu
publikoan
parte
hartzea
202
(
V). ERANSKINAK
V
Aurrekoa
ikusi