luke eta %28,6k, berriz, aurrez aurreko bideen aldeko apus-
tua egiten du.
Euskadin bizi diren biztanle etorkinen artean, gizartean eta
eremu publikoan duten parte hartzea handitu nahiko luke-
ten pertsonen ehunekoak %75,1eraino egiten du gora (35
portzentaje-puntuko aldea etorkinak ez diren herritarrekiko).
Parte hartze hori, etorkinak ez diren pertsonekin alderatuz,
gizarte onurara bideratuago dago, onura pertsonalera baino.
Azterketaren ildo honekin jarraituz, gakoetako bat zifra
esanguratsu batean aurkitu dugu: etorkinak dira, neurri han-
dienean, euren parte hartzeak azkenean erabilgarritasun gu
txi duela uste dutenak.
(7.
irudia)
Internet erabiltzen duten 16 urte eta
gehiagoko pertsonak
euren parte hartzearen
erabilgarritasunaren inguruko iritziaren arabera
eta herritar etorkinak (%), 2012
0
10
20
30
40
50
60
70
0
0
5,9
5,8
6,5
32,3
32,3
61,9
28,2
27,2
etorkina bai
etorkina ez
Oso erabilgarria
Nahiko erabilgarria
Erabilgarritasun gutxikoa
Ez du ondoriorik izan
Ed/Ee
Guk egina Arartekoaren IKTak eskuratzeari eta e-parte hartzeari
buruzko inkestaren datuak oinarri izanda, 2012.
Baieztapen horrek, printzipioz arestian eskainitako gainerako
datuekin guztiz kontraesankorra litzatekeenak, argi uzten du
interesaren, parte hartzeko nahiaren eta erabilgarritasunari
buruzko gure iritziaren artean talka gertatzen dela. Beharba-
da parte hartzeko prozesuetan dagoen gardentasun faltaren-
gatik? Gure parte hartzeak sortzen duen eraginari buruzko
informazio falta? Gaur egun dauden kanalen muga?
Baieztapen horiek ederto bideratu zitezkeen parte hartzera,
beti egon den horretara, aurrean “e”rik ez daramanera. Zer
eginkizun dute orduan IKTek
Ikerketak argi uzten du IKTak gehiago erabiltzea (adibidez,
Internet gehiago erabiltzea) zuzenean lotuta dagoela gehiago
parte hartu nahi izanarekin, parte hartze horren erabilgarri-
tasunaren pertzepzio handiagoarekin eta parte hartzerakoan
arrazoi nagusi gisa gizarte onura lortzea eta erabakietan
parte hartzea izatearekin. Beraz, badirudi guztiz desegokia
izango zela aukera horri bizkarra ematea. Azter dezagun,
beraz, ezinbestekoa den parte hartzearen beste aldeetako
bat: parte hartzeko bideen eskuragarritasuna. ¿Zein egoera-
tan dauden euskal administrazioek eskainitako bitarteko eta
bideak
1
bidez herritarrek parte har dezaten
sustatzeko?
Orokorrean ohikoenak diren akats batzuk azpimarra di
tzakegu, txosten honetan jarraitutako ikuspuntuaren arabera
horien bitartez herritarrek parte hartzeko oztopo gisa
ikusten ditugunak:
■
■
Aztertutako eta parte hartze prozesuaren mende dagoen
ekintza, politika, planteamendua, eta abarri buruzko ha-
sierako informazio gutxi.
■
■
Parte hartze prozesu guztiari buruzko informazio urria,
bilakaeran igaroko dituen fase ezberdinak behar beza-
la adierazi eta jarraituko duen prozesua (barnekoa zein
kanpokoa) zehaztu gabe (fase bakoitzaren arduradunak,
hala nola).
■
■
Parte hartze prozesuan herritarrengandik espero den ze-
reginean mugarritze zehatz eza.
■
■
Prozesuari buruzko informazio eskasa (gardentasuna par-
te hartze prozesuak irauten duen denboran zehar). Oroko-
rrean, egin diren ekarpenei, ekarpen horien parte hartze
prozesua hasi duenaren balorazioei, jorratzeko moduari,
erabakiak hartzeko prozesuan gaineratzen direnei, non
eta nola egiten dutenei… buruzko informazio falta an
tzematen da.
■
■
Ez dago ebaluaziorik parte hartzen duten herritarrek parte
hartze prozesua ebaluatu dezaten eta hurrengo proze-
suetan hobetu edo gaineratu beharreko alderdiak modu
irekian adieraz ditzaten.
■
■
Parte hartze prozesuaren eta deliberatutako ekintza, lege,
proiektu, etab. horren ondorengo “bizitzaren” arteko
haustura. Informazio hori beharrezkoa da jendeak nola
bilakatzen den balora dezan eta, beharrezkoa balitz, parte
hartze prozesu berria proposa ditzan beharrezkoa izanez
gero birbideratu ahal izateko.
Horrela bada, gomendioak idazterakoan, datuek bultzatzen
gaituzte
sustatzeko eta zabaltze ekintza be-
rriak abian jarriko lituzkeen helmuga baterantz zuzentzera;
une honetan bideratzen ari diren herritarren parte hartzeari
buruzko praktika onen ikusgarritasunera edo e-parte har
tzerako aholkularien irudia sortzera. Azken horiek parte har
tzea tokiko esparrutik IKTak erabiliz parte hartzea dinamiza
tzeaz arduratuko lirateke, nahia eta motibazio partikularra
edo parte hartzearen erabilgarritasuna bezalako alderdietatik
sortutako ustezko oztopoak lantzeko.
Era berean, IKTen bidez herritar guztiek parte hartzeko auke-
rak areagotzen eta bermatzen dituzten neurrien burutzapena
azpimarratzeko beharra ondorioztatzen da, eskainitako ka
naletan irisgarritasuna eta erabilgarritasuna bermatzeko
1
Ikerketa prozesuan zehar parte hartzera gonbidatutako herri
administrazioen azterketari buruzko datuak, txosten berezi
honen
behar bezala zehaztutakoa.
E-
inklusioa
eta
E
uskadin
herritarrek
ikt
en
bitartez
gizartean
eta
eremu
publikoan
parte
hartzea
30
(
I). Txostenaren aurkezpena
I
Aurrekoa
ikusi