luke eta %28,6k, berriz, aurrez aurreko bideen aldeko apus-
tua egiten du.
Euskadin bizi diren biz­tanle etorkinen artean, gizartean eta
eremu publikoan duten parte har­tzea handitu nahiko luke-
ten per­tsonen ehunekoak %75,1eraino egiten du gora (35
por­tzentaje-puntuko aldea etorkinak ez diren herritarrekiko).
Parte har­tze hori, etorkinak ez diren per­tsonekin alderatuz,
gizarte onurara bideratuago dago, onura per­tsonalera baino.
Az­terketaren ildo honekin jarraituz, gakoetako bat zifra
esangura­tsu batean aurkitu dugu: etorkinak dira, neurri han-
dienean, euren parte har­tzeak az­kenean erabilgarritasun gu­
txi duela uste dutenak.
(7.
irudia)
Internet erabiltzen duten 16 urte eta
gehiagoko pertsonak
euren parte hartzearen
erabilgarritasunaren inguruko iritziaren arabera
eta herritar etorkinak (%), 2012
0
10
20
30
40
50
60
70
0
0
5,9
5,8
6,5
32,3
32,3
61,9
28,2
27,2
etorkina bai
etorkina ez
Oso erabilgarria
Nahiko erabilgarria
Erabilgarritasun gu­txikoa
Ez du ondoriorik izan
Ed/Ee
Guk egina Arartekoaren IKTak eskura­tzeari eta e-parte har­tzeari
buruz­ko inkestaren datuak oinarri izanda, 2012.
Baiez­tapen horrek, prin­tzipioz arestian eskainitako gainerako
datuekin guz­tiz kontraesankorra li­tzatekeenak, argi uz­ten du
interesaren, parte har­tzeko nahiaren eta erabilgarritasunari
buruz­ko gure iri­tziaren artean talka gerta­tzen dela. Beharba-
da parte har­tzeko prozesuetan dagoen gardentasun faltaren-
gatik? Gure parte har­tzeak sor­tzen duen eraginari buruz­ko
informazio falta? Gaur egun dauden kanalen muga?
Baiez­tapen horiek ederto bideratu zitez­keen parte har­tzera,
beti egon den horretara, aurrean “e”rik ez daramanera. Zer
eginkizun dute orduan IKTek
?
Ikerketak argi uz­ten du IKTak gehiago erabil­tzea (adibidez,
Internet gehiago erabil­tzea) zuzenean lotuta dagoela gehiago
parte hartu nahi izanarekin, parte har­tze horren erabilgarri-
tasunaren per­tzepzio handiagoarekin eta parte har­tzerakoan
arrazoi nagusi gisa gizarte onura lor­tzea eta erabakietan
parte har­tzea izatearekin. Beraz, badirudi guz­tiz desegokia
izango zela aukera horri biz­karra ematea. Az­ter dezagun,
beraz, ezinbestekoa den parte har­tzearen beste aldeetako
bat: parte har­tzeko bideen eskuragarritasuna. ¿Zein egoera-
tan dauden euskal administrazioek eskainitako bitarteko eta
bideak
1
bidez herritarrek parte har dezaten
susta­tzeko?
Orokorrean ohikoenak diren aka­ts ba­tzuk az­pimarra di­
tzakegu, txosten honetan jarraitutako ikuspuntuaren arabera
horien bitartez herritarrek parte har­tzeko oz­topo gisa
ikusten ditugunak:
Az­tertutako eta parte har­tze prozesuaren mende dagoen
ekin­tza, politika, planteamendua, eta abarri buruz­ko ha-
sierako informazio gu­txi.
Parte har­tze prozesu guz­tiari buruz­ko informazio urria,
bilakaeran igaroko dituen fase ezberdinak behar beza-
la adierazi eta jarraituko duen prozesua (barnekoa zein
kanpokoa) zehaz­tu gabe (fase bakoi­tzaren arduradunak,
hala nola).
Parte har­tze prozesuan herritarrengandik espero den ze-
reginean mugarri­tze zeha­tz eza.
Prozesuari buruz­ko informazio eskasa (gardentasuna par-
te har­tze prozesuak irauten duen denboran zehar). Oroko-
rrean, egin diren ekarpenei, ekarpen horien parte har­tze
prozesua hasi duenaren balorazioei, jorra­tzeko moduari,
erabakiak har­tzeko prozesuan gainera­tzen direnei, non
eta nola egiten dutenei… buruz­ko informazio falta an­
tzematen da.
Ez dago ebaluaziorik parte har­tzen duten herritarrek parte
har­tze prozesua ebaluatu dezaten eta hurrengo proze-
suetan hobetu edo gaineratu beharreko alderdiak modu
irekian adieraz di­tzaten.
Parte har­tze prozesuaren eta deliberatutako ekin­tza, lege,
proiektu, etab. horren ondorengo “bizi­tzaren” arteko
haustura. Informazio hori beharrez­koa da jendeak nola
bilaka­tzen den balora dezan eta, beharrez­koa bali­tz, parte
har­tze prozesu berria proposa di­tzan beharrez­koa izanez
gero birbideratu ahal izateko.
Horrela bada, gomendioak idaz­terakoan, datuek bul­tza­tzen
gaituz­te
susta­tzeko eta zabal­tze ekin­tza be-
rriak abian jarriko lituz­keen helmuga bateran­tz zuzen­tzera;
une honetan bidera­tzen ari diren herritarren parte har­tzeari
buruz­ko praktika onen ikusgarritasunera edo e-parte har­
tzerako aholkularien irudia sor­tzera. Az­ken horiek parte har­
tzea tokiko esparrutik IKTak erabiliz parte har­tzea dinamiza­
tzeaz arduratuko lirateke, nahia eta motibazio partikularra
edo parte har­tzearen erabilgarritasuna bezalako alderdietatik
sortutako ustez­ko oz­topoak lan­tzeko.
Era berean, IKTen bidez herritar guz­tiek parte har­tzeko auke-
rak areago­tzen eta berma­tzen dituz­ten neurrien buru­tzapena
az­pimarra­tzeko beharra ondorioz­ta­tzen da, eskainitako ka­
naletan irisgarritasuna eta erabilgarritasuna berma­tzeko
1
Ikerketa prozesuan zehar parte har­tzera gonbidatutako herri
administrazioen az­terketari buruz­ko datuak, txosten berezi
honen
behar bezala zehaz­tutakoa.
E-
inklusioa
eta
E
uskadin
herritarrek
ikt
en
bitartez
gizartean
eta
eremu
publikoan
parte
hartzea
30
(
I). Txostenaren aurkezpena
I
Aurrekoa
ikusi