Arartekoak urte asko darama­tza herritarrek informazioaren
eta ezagu­tzaren teknologien inguruan dituz­ten eskubideei
balioa eskaini nahian eta, duela gu­txiago, baita administra-
zio elektronikoari dagokionez herritarrek dituz­ten eskubi-
deei ere, horien hedapenean fun­tzio proaktiboa eginez.
Arartekoak uste du eskubide horien erabilerak eta babesak
berri­tzeko poten­tzial gehiago duten herritar inklusiboagoak
lor­tzea susta­tzen dutela, eta hori lehen ordenako elementu
estrategikoa da. 2010ean IKT eta datuen babeserako alo-
rra sor­tzea Arartekoko lan-esparru gisa ikuspegi horrekiko
onespena izan zen.
Ararteko erakundeak, halaber, berrikun­tza eskaera gisa
barneratu du bere lana zabal­tzeko moduan teknologia eta
metodologia ezberdinen bidez eta, batez ere, herritarrekiko
eta erakunde sozialekiko informazio eta lankide­tza tresnak
buru­tzean, gizartearekin jarduteko bitartekoak eta formatuak
birpen­tsatuz, lankide­tza sor­tzeko eta gizarteak parte har­
tzeko ekimenak sustatuz.
Az­terketa eremua gai bereziki berri­tzailea ez bada ere, izan
ere ikerketaren ikusmiran dago duela hainbat urteaz geroz­tik,
berriro ere agertu zaigu interes berrituarekin Europako Ba­
tzordeak
Europako agenda digital
berria sor­tzeko Informa-
zioaren Gizartea gara­tzeko politiken inguruan egin berri duen
berrikuspenari esker eta az­ken lau edo bost urteetan lurralde
garapenerako arda­tz nagusi gisa berraz­terketa akademikoan
egondako haz­kundeari esker. Bi ikuspuntu horietatik, IKTen
erabilera herritarren artean uniber­tsaliza­tzeko beharraren al-
deko apustua egiten da, euren bizi-kalitatea areago­tzeko eta
gizarte erronka berriak konpon­tzen aktiboki parte har­tzeko
aukera eskainiz.
“
La sociedad digital debe entenderse como una sociedad
que supondrá ventajas para todos. El despliegue de las
TIC se está convirtiendo en un elemento crítico para la
consecución de objetivos políticos tales como el apoyo a
una sociedad que envejece, el cambio climático, la reduc­
ción del consumo energético, la mejora de la eficiencia
del transporte y de la movilidad, la autonomía de los pa­
cientes y la inclusión de las personas con discapacidad”.
[
Una Agenda Digital para Europa, comunicación de la
Comisión al Parlamento Europeo, al Consejo, al Comité
Económico y Social Europeo y al Comité de las Regiones.
Bruselas 2010, COM (2010) 245 final
]
Arartekoaren Gizarte Harremanetako, Az­terlanetako eta Mo-
dernizazioko Zuzendari­tzak sustatutako txosten berezi ho-
nen helburua, beraz, e-inklusioak eta parte hartzeak Euska-
din IKTen bidez gizartean eta eremu publikoan duten egoera
az­ter­tzea da, IKTek gizarte ahalduntzerako tresna gisa duten
boterearen onespenari buruz­ko gure az­terketa sortuz, he-
rritarrei eraldaketan eta erabakiak har­tzean aktiboki parte
har­tzeko aukera berriak eskaini ahal izateko, euren testuin-
guruko lurralde eta gizarte garapena eta garapen per­tsonala
konfiguratuz.
Amaierako emai­tza gisa, gogoeta, datu kualitatibo eta
kuantitatiboak eta interes handiko ondorioak lor­tzeaz gain,
Arartekoak euskal herri administrazioei IKTen inguruan
epe labur eta ertainean az­pimarratu beharreko alderdien
inguruan zuzendutako gomendioen katalogoa erdie­tsiko
da, eten digitalen erradikazioan aurrera egiten jarrai­tzeko,
gizartean ahulenak diren gizarte talde, gutxiengo etniko
eta taldeak gizarte ongizatean sartuko direla berma­tzeko,
horien ahaldun­tzearen bidez.
Arartekoaren ustez txosten berezi hau erronka garran­tzi­tsua
da eta, aspalditik, esparru ezberdinetako profesionalen ze-
regina bildu duen ikerlanarekiko ekarpen xumea. Ikerlan ho-
rretan, Euskadiko eten digitalen egoerari buruz­ko az­terketa
zuhurra bila­tzen dute, baita Europa eta mundu mailan une
honetan erronkarik handienetako baten inguruko ustez­ko
lan-ildoen definizioa ere; erronka hori, hain zuzen ere, gizar-
tea eralda­tzeko IKTen bidez­ko herritarren ahaldun­tzea da.
Horretarako, gure az­terketa esparru horietan ospe ona eta
ezagu­tza handia duten iturriek eskain­tzen diguten informa-
zioan oinarrituta abia­tzea erabaki dugu. Berrikuspenaren
bidez ekoiz­pen intelektual eta estatistiko garran­tzi­tsu bate-
kin harremanetan jar­tzera eramaten gaitu, Euskadin dauden
eten digitalei buruz­ko adieraz­pen zabala eskain­tzen diguna,
baina osatugabea txosten berezi honen interesetarako.
Hori dela-eta, az­terketa eta informazio-iturriak handitu behar
izan ditugu, tresna kualitatibo eta kuantitatibo sorta garran­
tzi­tsua erabiliz. Horri esker, IKTak eskura­tzea, herritarrek par-
te har­tzeari buruz dituz­ten motibazio edo per­tzepzioak edo
Euskadin e-parte hartzea gara­tzeko benetako kultura eta az­
piegitura baten existen­tzia gradua bezalako errealitateetan
zehaz­tasun gehiagorekin sakondu ahal izan dugu.
Txosten berezi honen bidez e-inklusioari eta e-parte har­
tzeari buruz Euskadin dauden ohiko galdera askori eran­tzuna
eman nahi diogu, baina bere helburuen artean galdera be-
rriak sor­tzea ere badago, iker­tzen eta lan egiten jarrai­tzeko
gure beharra susta­tzen dutenak talde, gizarte talde eta gu­
txiengo etniko ezberdinek IKTetan lagun bat topa dezaten
euren gizarte sustapenerako, eskubideak eta betebeharrak
onartu eta erabil­tzeko, eta gizartean eta arlo publikoan parte
har­tzeko bideetarako sarbidea lor­tzeko, Euskadin presen­tzia
eta hi­tz gehiago eskainiz.
3.
Laburpen exekutiboa
3.1. 
Txosten bereziaren helburua
Zer egin nahi izan dugu?
Arartekoak esleituta dituen fun­tzioak giza eskubideen ba-
besa eta bermearekin lotuta daude, administrazioen herri
jarduera eta politikek per­tsonen eskubideak behar bezala
zaindu di­tzaten saiatuz eta desberdintasuna, diskriminazioa
eta
bazterkeriaren
aurka eraginkortasunez borrokatuz. Prin­
tzipio horiek oinarri­tzat hartuta, txosten berezi honen bidez,
herritarrek gizartean eta eremu publikoan informazioaren eta
komunikazioaren teknologien (IKT) bidez duten
e-inklusioari
eta
parte hartzeari
buruz­ko az­terketa sakona egin nahi izan
dugu.
E-
inklusioa
eta
E
uskadin
herritarrek
ikt
en
bitartez
gizartean
eta
eremu
publikoan
parte
hartzea
24
(
I). Txostenaren aurkezpena
I
Aurrekoa
ikusi